Dili – SMI, Prátika manipulasaun kuantidade sasan hodi faan ba konsumedor sira ne’ebé komete husi loja Xin Ye konsidera kontra Dekretu Lei Rejime Infrasaun Administrativu Kontra Ekonomia Siguransa Alimentar Nú 23/2009 artigu 21 kona-ba fraude merkadoria ne’ebé bele hetan sasaun multa orsan maizumenus $. 3000 USD to’o $. 20.000 USD.
“Problema kuantidade masako refere ne’e hanesan infrasaun, ne’ebé tuir Dekretu-Lei Nú. 23, artigu 21 kategoria hanesan fraude merkadoria tamba ne’e bele fo sansaun koima husi $. 3000,00 to’o $. 20.000,00”, dehan Diretór Departementu Metodolojia no Padronizasaun AIFAESA, Jose dos Reis Amaral ba SMI iha Audian, Kinta, (22/11) wainhira halo inspesaun direta ba loja Xin Ye hamutuk ho Ministeriu Komersiu Industria no Ambiente – MKIA, relasiona ho keisa husi komprador Duarte de Araujo.
Komprador Durante Araujo hato’o keixa parátika manipulasaun loja Xin Ye tanba sasan masako kaixa lima ne’ebé nia sosa iha loron 20 fulan Setembru identifika kuantidade sasan iha kaixa laran la hanesan ho hakerek iha kaixa liur.
“Bain-bain hakerek iha kaisa lolon nee enam pak maibe ida ne’e ohin loron iha ikus ida ne’e les ba lima pak deit la to’o enam pak’’, dehan Duarte ne’ebé sai vitima ba prátika manipulasaun ne’e.
Razaun vitima Duarte hato’o keixa ba parte Governu tanba lakohi mosu tan repetisaun iha futuru ho maluk timoroan seluk ne’ebé sosa sasan iha loja refere.
“Nia hakarak aumenta sasan hodi halo kompletu se lae fo fali osan maibe labele, ida hanesan ne’e halo bei-beik ba ema seluk hola liu tiha ba Munisipiu mate tamba ne’e mak diak liu ita investiga kedas atu nune iha futuru lalika halo buat ida hanesan ne’e”, Katak Araujo ho fiar an.
Maske nune’e, loja na’in Zhen Shu Zheng nega katak la’os ninia parte maka manipula kuantidade masako, sira sosa tutan husi loja Agen Famili Mart.
“Sasan la kompletu la’os ami mak halo, ne’e ami tula husi agen famili mart, sira rasik mak tula mai, ami iha nota hela, tamba dos ne’e taka metin ami labele hare nia laran hira, tamba isolasi falun metin kompletu”, dehan Zhen Shu Zhen ba autoridade inspensaun husi MKIA no AIFAESA.
Relasiona ho problema refere, ekipa Dirasaun Regulasaun Komersiál husi MKIA ne’ebé lidera husi Domingos da Costa Guterres halo inspesaun direta ba loja refere. Durante inspesaun, Domingos esplika katak atividade inspesaun refere la’o atu halo intervensaun maibe atu hatene informasaun ne’ebé los, nomós atu husu patraun sira tenki halo atendementu diak ba kliente sira ne’ebé hasai orsan hodi sosa sira nia sasan.
“Patraun sira tenki halo atendimentu ba nia kliente diak, tamba kliente hasai orsan ba sosa sasan tenki buat ne’ebé mak los, bainhira la los sira iha direitu atu hato’o ba governu, governu la’os dehan katak atu mai interven buat balun, maibe ami hakarak hato’o informasaun ne’ebé los, atu nune ema hotu iha timor ne’e tenki fó fiar mós ba sasan sira ne’ebé mak iha”, Tenik nia.
SMI rasik koko konfirma ba patraun Agen Famili Mart hodi klarifika kona-ba kuantidade masako iha kaixa laran ne’ebé mensiona husi patraun loja Xin Ye, maibe patraun Agen Famili Mart lakohi fo komentariu. Pior liu tan patraun Agen Famili Mart duun traballador timoroan na’in tolu ne’ebé serbisu iha agen refere maka na’ok no manipula kuantidade masako.
“Sira na’in hira mak sobu ne’e mak na’uk, bolu sira na’in tolu ne’e mai ida mak ne’e koalia”, dehan patraun Agen Famili Mart ne’e ho nervozu.
Liu tiha minute balu, SMI mós koko husu ba traballdor na’in tolu ne’ebé patraun deskonfia foti ka manipula kuantidade sasan (masako) ne’e, maibe sira la fo razaun klaru. (Andreas/SMI).